Het onderzoek

Fase 2: De ontwikkeling van een observatie-instrument

Aangezien we in de literatuur geen geschikte meetmethode vonden, ontwikkelden we er zelf één van onderuit. Hierbij vertrokken we vanuit de acht stappen van het probleemoplossingsproces die worden gebruikt in het PISA-onderzoek:

• verkennen,
• begrijpen,
• voorstellen (zich een voorstelling maken van het probleem),
• bedenken,
• plannen,
• uitvoeren,
• monitoren en
• reflecteren.

We ontwikkelden drie leuke ontwerpproblemen en filmden 12 kleuters terwijl ze deze problemen oplosten. Vervolgens toonden we de filmpjes aan vijf onderzoekers en vijf kleuterleerkrachten en vroegen hen om gedetailleerd al het probleemoplossingsgedrag dat ze zagen te noteren. Daarna analyseerden we al het opgeschreven gedrag en deelden we dat in in het PISA kader. Dit resulteerde uiteindelijk in een observatieschema met 29 gedragingen, ingedeeld in de acht PISA stappen. We voegden ook vier overkoepelden houdingen toe die te maken hebben met het bredere plaatje: engagement, doorzetting, autonomie en responsiviteit.